Το κοινωνικό αντίκτυπο της «μόδας» και του στιλ που προάγει η μουσική τις τελευταίες δεκαετίες.

Mr. Yellow

Πολλοί καλλιτέχνες εκτός από το μουσικό τους ταλέντο έγιναν αναγνωρίσιμοι ή η αναγνωρισιμότητά τους ενισχύθηκε κατά πολύ από το προσωπικό τους στυλ. Πόσο αυθόρμητη είναι τελικά η «προσωπική» εξωτερική εμφάνιση των καλλιτεχνών και πώς αυτό το «προσωπικό» γίνεται τελικά μαζικό για όσους ακούν τη μουσική τους; Η Γλαύκη από το glaykisdolcevita.com εξετάζει τον κοινωνικό αντίκτυπο της «μόδας» και του στιλ που προάγει η μουσική τις τελευταίες δεκαετίες. Σε όλες τις εποχές οι νέοι έψαχναν πρότυπα με τα οποία να ταυτιστούν. Σε μεγάλο βαθμό τις τελευταίες δεκαετίες τα πρότυπα αυτά προέρχονταν κυρίως από το χώρο της μουσικής βιομηχανίας προκαλώντας με κάθε εμφάνισή τους παροξυσμό στο νεανικό κοινό. Πρόσωπα ετερόκλητα, από διάφορες κοινωνικές τάξεις και μουσικά είδη κατάφεραν με την εμφάνισή τους να εμπνεύσουν γενιές και γενιές ανθρώπων και σχεδιαστών, και να προκαλέσουν δονήσεις στις συντηρητικές κοινωνίες της εποχής τους. Δεν είναι καθόλου τυχαίο ή ευκαταφρόνητο ότι τα fashion icons της εποχής του εξήντα, εβδομήντα και του ογδόντα δεν προέρχονταν τόσο από τον χώρο του modelling αλλά από τον χώρο της μουσικής. Οι δίσκοι τους κοσμούσαν τις δισκοθήκες ανά τον κόσμο και οι αφίσες τους, τους τοίχους των νεανικών δωματίων, ανεξαρτήτου φύλου. Ο  Elvis Presley, με το χαρακτηριστικό μαλλί με τη μπριγιαντίνη ήταν από τους πρώτους που δημιούργησαν τάση τόσο στο ντύσιμο όσο και στο μαλλί κρατώντας ένα συγκεκριμένο στυλ που λατρεύτηκε και λατρεύεται ακόμα και σήμερα, από τους φανατικούς θαυμαστές της μουσικής του. Τα ονόματα πολλά, όλα με χαρακτηριστικά ιδιαίτερα, με κοινό σημείο όμως το γεγονός πως η εξωτερική εμφάνιση δεν σήμαινε αυτομάτως και μειωμένη μουσική ποιότητα των τραγουδιών τους. Απεναντίας, οι άνθρωποι που ζούσαν εκείνη την εποχή είχαν την τύχη, να μεγαλώσουν με ονόματα θρύλους της παγκόσμιας μουσικής σκηνής, που διακρίθηκαν για το απαράμιλλο και μοναδικό στυλ τους, το οποίο όμως δεν επισκίαζε το μουσικό τους ταλέντο. Κλασικό  παράδειγμα ο  David Bowie, ο λεπτός Λευκός Δούκας, ο χαμαιλέοντας του στιλ, με μεταμορφώσεις που πρόσφατα έδωσαν την έμπνευση και στο περιοδικό VOGUE, στη γαλλική του έκδοση, στην οποία η Kate Moss μεταμορφώθηκε αντίστοιχα στο στυλ του Ziggy Stardust,προκαλώντας ενθουσιασμό στους αναγνώστες. Ο Βowie, υποστήριξε τόσο το ανδρόγυνο στυλ, είχε ντυθεί δανδής, εξωγήινος, φορούσε παντελόνια καμπάνες σε συνδυασμό με σακάκια με τεράστιους γιακάδες, από τους λίγους που κατάφεραν τόσο έντονα να παντρέψουν τη μουσική με τη μόδα. Στον αντίποδα οι Beatles με πιο συντηρητική εμφάνιση αποτέλεσαν στυλιστικό πρότυπο για πολλούς νέους της εποχής τους, όπως και ο Mick Jagger, με το ιδιαίτερο ροκ στυλ του και την ταυτόχρονη ενδυματολογική του ταυτότητα. Ο κατάλογος με τους στυλιστικά ξεχωριστούς μουσικούς είναι τεράστιος και περιλαμβάνει ηχηρά ονόματα της μουσικής Ιστορίας πια, όπως οι Bruce Springsteen, Jim Morrison κ.α. Η εποχή όμως στην οποία συντελέστηκε έκρηξη σε ό,τι αφορά τα είδωλα που προέρχονταν από τον χώρο της μουσικής ήταν η δεκαετία του ογδόντα. Η δεκαετία που τα πάντα ακουμπούσαν την υπερβολή, στην οποία αναδείχτηκαν οι Madonna, Cyndi Lauper, Kim Wilde, Grace Jones, Duran Duran, George Michael και Michael Jackson, με εκατομμύρια θαυμαστές σε όλο τον κόσμο, μιμητές και θιασώτες, με ένα στυλ πραγματικά μοναδικό. Ίσως μάλιστα εξαιρείται η Madonna, που με το ιδιοφυές ενδυματολογικό της κριτήριο απέκτησε όχι μόνο φανατικές θαυμάστριες αλλά κατάφερε τη διαχρονική στιλιστική κορυφή, καθώς εδώ και τόσα χρόνια κρατά στο πρόσωπό της αμείωτο το ενδιαφέρον τόσο του κοινού όσο και των media. Βλέπουμε λοιπόν, πως κυρίως στην διεθνή μουσική βιομηχανία, ακόμη και άνθρωποι με ταλέντο, καλλιτέχνες που από τη μουσική τους και μόνο θα μπορούσαν να απολαύσουν την αναγνωρισιμότητα και την επιτυχία δεν αφήνουν στην τύχη της την εικόνα τους, προσλαμβάνοντας μάλιστα πολλές φορές αρκετούς «ειδήμονες», managers, στιλίστες, image makers, ακόμη και επικοινωνιολόγους, για να τους συμβουλεύσουν. Στη σύγχρονη εποχή, που η εικόνα έχει όλο και μεγαλύτερη δύναμη, η εξωτερική εμφάνιση παίζει τεράστιο ρόλο και συχνά δε συνάδει και με την αντίστοιχη ποιότητα ή είδος μουσικής. Η Amy Winehouse είναι ένα παράδειγμα όπου υψηλής ποιότητας μουσική συμβάδιζε με ένα «ατημέλητο» στιλ. Η Βρετανίδα καλλιτέχνης είχε κατορθώσει να επιβάλλει το προσωπικό της στιλ με την ταυτόχρονη απόδοση στη μουσική της, δημιουργώντας ένα πιστό στυλιστικά κοινό με τα φουσκωμένα μαλλιά σε σχήμα σφηκοφωλιάς, τις χοντρές γραμμές από μαύρο eyeliner στα μάτια, και το σκουλαρίκι πάνω από τα χείλη. Δεν είναι τυχαίο εξάλλου πως μετά το θάνατό της ο Jean Paul Gaultier, για την άνοιξη του 2012, δημιούργησε μία συλλογή εμπνευσμένη από αυτήν. Μία ωδή στη χάρη, τη μνήμη και την εικόνα της, παρουσιάζοντας μοντέλα με μαλλιά που παρέπεμπαν στο στυλ της, με τσιγάρα στο χέρι και με τα τραγούδια της να παίζουν κατά τη διάρκεια της επίδειξης, επιβεβαιώνοντας ακόμη μια φορά την επίδραση των μουσικών image icons στην βιομηχανία της μόδας. Η μουσική ταξιδεύει, ταξιδεύει και επιβραβεύεται αδιακρίτως αρχικά για το σεβασμό της απέναντι στο κοινό. Τα γυαλιά της Νάνας Μούσχουρη, οι κελεμπίες τους Ντέμη Ρούσσου, το χαρακτηριστικό μακιγιάζ στα μάτια και το σφιχτοδεμένο σινιόν της Μαρία Κάλλας, οι σταυροί της Madonna, τα Αlexander Mc Queen της Lady Gaga, οι μεταμορφώσεις των θρύλων της μουσικής, δεν επικυρώνουν την καλλιτεχνική τους αξία (όπου και σε όποιο βαθμό υπάρχει). Ίσως να την συμπληρώνουν. Αποτελούν όμως το έναυσμα να αγαπηθούν για την ανάταση που προκαλούν στο κοινό τους. Αποτελούν ίσως το όχημα στο όνειρο. Θα έλεγε κανείς πως η εξωτερική εμφάνιση του καλλιτέχνη καθώς προσθέτει το στοιχείο της μοναδικότητας (αυθόρμητης ή επιτηδευμένης), παίζει κι αυτή έναν σημαντικό ρόλο στο να έχει ένα πιστό και αφοσιωμένο  κοινό. Όσα χρόνια και αν περάσουν ο Michael Jackson θα είναι ένας και μοναδικός, η Siouxsie, ο Nick Cave, ο Johnny Cash, ο Iggy Pop και τόσοι άλλοι θα είναι μοναδικοί, σαν έργο τέχνης. Σαν τη Μόνα Λίζα. Ακόμη και αν πολλοί από αυτούς δε βρίσκονται πια εν ζωή, θα υπάρχουν θαυμαστές που θα αντιγράφουν το στιλ τους, καθώς στην ουσία θα βρίσκονται και θα ζουν πάντα ανάμεσα μας, στις χιλιάδες μουσικές που ακούγονται από κάθε ραδιόφωνο, κάθε σιντί, σε κάθε σπίτι ανά τον κόσμο.

Share